De afgelopen tijd is mij opgevallen dat zogenaamde tiling window managers steeds populairder worden, en niet alleen bij de mensen die ik ken die Linux gebruiken. Ook Microsoft is bezig met het inbouwen van deze mogelijkheid in Windows 11 met de vernieuwde manieren om vensters te groeperen op het scherm. Voor macOS zijn er ook genoeg mogelijkheden die steeds populairder worden, maar daar heb ik zelf erg weinig ervaring mee dus komt dit ook hier niet verder aan bod.
Voordat ik verder ga eerst wat spijkers met koppen.
Wat is een window manager?
Een window manager is het stuk software in je besturingssysteem dat de zorg heeft om je vensters (window) te beheren (managen); waar ze zijn op je scherm, welke actief is, etc.
Op Linux zijn er meer window managers beschikbaar dan dat er maanden in het jaar zitten. Windows gebruikte hier tot aan Windows XP Explorer (Windows Verkenner) voor, maar dat is sinds Vista zijn eigen stuk software genaamd Desktop Window Manager.
Wat is dan een tiling window manager?
Er zijn, grof gezien, twee manieren om vensters op je scherm te beheren. Vrijstaand (dat heet floating) waar jij de controle hebt over hoe groot het venster precies is en waar het zich bevind. Dit is de standaard manier van werken in Windows, macOS, en een groot aantal Linux distributies (met GNOME of KDE).
De andere manier is dat de window manager bepaalt waar je venster komt en hoe de indeling is. Dit kun je zelf regelen in de configuratie van de window manager, maar in princiepe is elk venster altijd de volledige hoogte en breedte van de monitor waar het zich op bevind. Elk venster wat erbij komt deelt deze ruimte door de helft, dus als je twee vensters open hebt zijn ze óf 50% hoog en 100% breed, of 100% hoog en 50% breed. Heb je 3 vensters open zijn ze 33% hoog en 100% breed, of 100% hoog en 33% breed. Wikipedia heeft daar een paar goede voorbeelden van, via hun lemma over tiling window managers (in het Engels).
Waarom worden ze steeds populairder?
Zoals ik aan het begin ook al zei is het me opgevallen dat tiling window managers door steeds meer mensen gebruikt worden. Maar waarom? Schermen worden groter en groter, en de klassieke manier van omgaan met vensters heeft blijkbaar een bovengrens van ongeveer 27 inch. Ook is het voor veel nieuwe gebruikers van een computer (denk oudere mensen, bijvoorbeeld) niet altijd even duidelijk hoe het beste om te gaan met een floating window manager en is het al snel een zooitje.
Dat is ook de reden dat Apple sinds kort Stage Manager heeft geïntroduceerd op macOS en Microsoft steeds meer functies toevoegt in Windows, met name Fancy Zones (als onderdeel van Power Toys).
Het is voor veel mensen makkelijker als ze zelf geen energie hoeven te spenderen aan waar hun (applicatie)vensters komen en ze dan ook nog moeten beheren. En dat snap ik, je gebruikt je computer voor werk of voor ontspanning, in beide gevallen is het beheren van vensters niet de hoofdreden om je computer te gebruiken. Anders gezegd; ik ken niemand die zijn computer aanzet met het doel vandaag eens wat vensters te gaan openen, sluiten, verplaatsen, en vergroten of verkleinen.
Mijn mening over tiling window managers
Ik zie zelf het nut van tiling window managers wel in. Het inderdaad niet hoeven nadenken waar je precies je vensters laat en wat je ermee doet spaart stiekem meer energie uit dan je je beseft. Het feit dat het eigelijk fire and forget is is erg fijn en went ook érg snel.
Het enige nadeel is dat het in het begin erg wennen is aan deze manier van werken, en dat er heel erg veel tiling window managers zijn. Dat maakt het lastig om degene te vinden die het best aansluit bij jouw wensen en eisen en precieze doelen. Ook hier geld dat de aanhouder wint.